تفاوت هوش هیجانی و ضریب هوشی برای بسیاری از افراد روشن و ملموس نیست. متاسفانه بسیاری از افراد در درک مفهوم هوش هیجانی و ضریب هوشی مشکل دارند و فکر می کنند که این دو مفهوم با یکدیگر هیچ فرقی ندارند. این در حالی است که هوش هیجانی و ضریب هوشی دو مقوله کاملا جدا هستند و تفاوت های خاصی با یکدیگر دارند.
تفاوت هوش هیجانی و ضریب هوشی در چیست؟
برای بررسی تفاوت هوش هیجانی و ضریب هوشی بهتر است ابتدا مفهوم هر یک از این کلمات را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهیم. حتما تا کنون بارها در موقعیت های مختلف با عبارات iq و eq رو به رو شده اید. حال iq و eq مخفف چیست؟ اگر بخواهیم این دو کلمه را از نظر لغوی بررسی کنیم باید بگوییم که eq مخفف عبارت EMOTIONAL QUOTIENT می باشد که به معنای همان هوش هیجانی است. از طرف دیگر اصطلاح iq نیز خلاصه شده عبارت Intelligence Quotient یا همان ضریب هوشی است. تا به اینجای کار در مورد مفهوم اساسی و اولیه هر یک از این کلمات به شما توضیح دادیم. در ادامه تلاش می کنیم هر یک از این مفاهیم را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهیم. پس همراه ما باشید.

بررسی مفهوم هوش هیجانی
در بررسی تفاوت هوش هیجانی و ضریب هوشی ابتدا مفهوم هوش هیجانی را بررسی می کنیم. هوش هیجانی یا همان EQ، یک توانایی است که به ما کمک می کند عواطف و احساسات خود و سایر افراد را شناسایی کنیم. در واقع به طور خلاصه می توان گفت که به توانایی درک کردن، ارزیابی کردن و کنترل احساسات و عواطف، هوش هیجانی گفته می شود. دو دیدگاه کاملا متفاوت در مورد هوش هیجانی وجود دارد. برخی از اندیشمندان بر این باورند که هوش هیجانی یک توانایی ذاتی است و قابل پیشرفت نیست. از طرف دیگر برخی دیگر از اندیشمندان نیز اعتقاد دارند که EQ، یک توانایی اکتسابی است و فرد می تواند با توجه به محیط، شرایط و… این توانایی را ارتقا دهد.
حال بیایید این مفهوم را با ذکر یک مثال برای شما تشریح کنیم. فکر کنید در دنیایی زندگی می کنید که نمی توانید عواطف و احساسات خانواده و دوستان خود را شناسایی کنید. در چنین حالتی توانایی تشخیص شادی، ناراحتی، ترس و… این افراد را ندارید. این عدم شناخت ممکن است حتی به شکست روابط عاطفی شما منجر شود. تنها چیزی که می تواند از این فاجعه جلوگیری کند، استفاده صحیح از هوش هیجانی است. یعنی هوش هیجانی به شما کمک می کند تا احساسات خود و سایر افراد را ارزیابی کرده و با کنترل رفتار به روابط انسانی خود بهبود ببخشید.
بررسی مفهوم ضریب هوشی
در ادامه مبحث رسیدگی به تفاوت هوش هیجانی و ضریب هوشی، باید مفهوم ضریب هوشی را برای شما عزیزان ذکر کنیم. به طور کلی، ضریب هوشی یک معیار جامع و کامل برای سنجش توانایی استدلال در افراد مختلف است. در واقع ضریب هوشی به ما نشان می دهد که یک فرد تا چه حدی می تواند با استفاده از اطلاعات و شرایط، مسائل به وجود آمده را درک و سپس حل کند. در کل دو نوع هوش داریم، هوش متبلور و هوش سیال. هوش متبلور شامل دانش ها و مهارت هایی است که فرد برای حل مشکلات از آن ها استفاده می کند. در مقابل هوش سیال، یک هوش انتزاعی است که فرد را برای حل مشکلات یاری می کند. هوش متبلور به کمک یادگیری، آموزش و افزایش تجربه حاصل می شود این در حالی است که هوش سیال اصلا به یادگیری وابسته نیست.

تفاوت هوش هیجانی با ضریب هوشی را از طریق چه آزمون هایی می توان تشخیص داد؟
پس از بررسی تفاوت هوش هیجانی و ضریب هوشی، بهتر است در مورد روش سنجش این دو مفهوم نیز توضیحاتی ارائه دهیم. جالب است بدانید که ضریب هوشی و هوش هیجانی می توانند از چند راه مورد سنجش و ارزیابی قرار بگیرند. در مورد هوش هیجانی به طور کلی دو نوع آزمون وجود دارد. آزمون خود گزارش دهی یکی از انواع تست های هوش هیجانی شناخته می شود. این آزمون ها رواج بیشتری دارند. در این آزمون ها فرد از طریق پرسش و پاسخ در مورد خود گزارشاتی را ارائه می کند.
در آزمون های بررسی تفاوت هوش هیجانی و بهره هوشی، 4 سطح مختلف از هوش هیجانی مورد بررسی قرار می گیرد. توانایی دریافت هیجان، توانایی استدلال هیجان، توانایی فهم هیجان و توانایی کنترل هیجان به عنوان این 4 سطح شناخته می شوند. این 4 شاخه از طریق آزمون های مختلف مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرند. در نهایت میزان هوش هیجانی هر فرد به طور دقیق سنجیده می شود. آزمون های توانایی نیز به عنوان گروهی دیگر از مهم ترین تست های هوش هیجانی شناخته می شوند. در ادامه بررسی تفاوت هوش هیجانی و ضریب هوشی، به آزمون های متداول برای تعیین ضریب هوشی افراد می رسیم. برای تعیین ضریب هوشی افراد معمولا از آزمون های مختلفی استفاده می شود. از مهم ترین این آزمون ها می توانیم به تست وکسلر اشاره کنیم. این تست هوش علاوه بر سنجش کلی ضریب هوشی افراد، هوش متبلور و هوش سیال آن ها را نیز به صورت جداگانه مورد ارزیابی قرار می دهد. شایان ذکر است که این نوع تست هوش برای تمامی افراد در سنین مختلف قابل اجراست. یک تست هوش دیگر که بیشتر برای بزرگسالان کاربرد دارد، ماتریس پیش رونده ریون است. این تست هوش به صورت تصویری اجرا شده و به عنوان یکی از معروف ترین تست ها برای سنجش ضریب هوشی افراد به شمار می رود.
این مطلب ادامه دارد… .